Intelektuali I shquar Shqiptaro Amerikanë Profesor Lulash Palushi Prof, Gjon Fran Ivezaj

Prof. Lulash Palushi , ka lindur në Triesh të Malësisë, trevë e cila ka gjeneruar shpeshburra të pushkës dhe pendës.Qysh në fëmijëri, Lulashi u edukua nga prindërit e tij, që të dojë shumë Atdheun token etë parëve të tij dhe të gjithë trojet etnike shqiptare.Familja e tij ka qenë shumë e mirënjohur, e nderuar dhe respektuar përherë nga tëgjithë malësorët dhe intelektualët e shquar për shumë vite. Ai është dalluar përherë përbesë, mikpritje dhe urti, sipas traditës dhe zakoneve të mirësjelljes karakteristikemalësore shqiptare.Sikurse e dijnë të gjithnë të cilët e kanë njohur nga afër apo ulen dhe kuvendojnë me tëper biseda të ndryshme shohin dhe dashllojnë tek ai, njeriun enciklopedist shumë tëkulturuar dhe të mirëinformuar për tema të ndryshme shqiptare dhe ndërkombëtare djedhe sot.Ata që e kanë njohur për shumë dekada dje dhe sot në vendlindje dhe këtu në SHBA,tek professor Lulash Palushaj ata vazhdimisht kanë parë përherë malësorin shumë tëkulturuar dhe tipik një burrë të pjekur dhe të zgjuar të maleve tona kreshnike.Ai është vijues i familjes zëmadhe Palushaj, si djep i një prej një familjeve më tëhershme bujare dhe fisnike, me tradita e virtyte të pasura dhe pozitive njerëzore.Bashkëkombetarët e tij dhe të tjerët që e kanë njohur shumë mirë nga afër, tregojnëpërherë se ai qysh në moshën fëminore dhe atë adolishente u tregua i zgjuar, i afërt,dashamirës, bujar, i qeshur dhe i sinqertë me gjithë.Ai në moshën e re 6-vjecare filloi mësimet e para fillore, deri sa mbaroi me pas shkollëne cilklit të ulët etj., dhe vijoi e mbaroi me sukses shkollën e mesme në Shkup të Maqedonisë. Aiu dalluar vazhdimisht si një adolishent shumë i zgjuar dhe shumë i interesuar për të ditur mëshumë mbi lëndët e bukura të dijës njerëzore që janë gjuhë dhe letërsi shqiptare.Duke qenë i interesuar për dije dhe kulturë më të gjërë shqiptare dhe bashkëhorestudenti i ri Lulash Palushaj mbasoi me sukses studimet akademike të larta, pranëFakultetit të Shkencave gjuhë dhe letërsi në Prishtinë.Me mbarimin e studimeve të larta, si i mirëinformuar dhe me një formim të lartëakademik, ai emërohet asokohe që të punoj si profesor gjuhë dhe letërse në shkollën evendlindjes së tij, në qytetin e mirënjohur ndër shekuj të Tuzit të Malësisë së madhe, kuai edukoi si mësues apasionuar dhe i zellshëm, me përkushtim disa breza nxënësishshqiptarë malësorë, brenda territorit të Malit të Zi..Asokohe kujtoj, se gjendja ekonomike, politike dhe financiare e shumëbashkëatdhetarëve të tij malësorë dhe të vetë familjes së tij nuk ishte e mirë. Dhe përarsye ekonomike, ai mendon pa dëshirën e tij të lëshoi vendlindjen dhe trojet e dashurashqiptare, për një jetë të mirë.Pikërisht për këto shkaqe të mëdha, duke parë prapambetjen që regjimi dhe politikatmalazeze e kanë lënë me qëllim popullin shqiptar brenda Malit të Zi, ai u detyrua tëemigroi në SHBA.Ky vendin nuk ishte i lehtë për professor e ri plot ëndrra dhe enërgji rinore LulashPalushaj. Asokohe dhe sot ai mbeti një atedhetarë shumë i mirë, sepse e doshumëhistorinë e kombit tonë, gjuhën e ëmbël dhe të bukur shqipe, fenë e të parëvetanë të krishterë dhe atëdheun e shqiptarizmin.Shumë vetë asokohe dhe sot kujtojnë shkrimet me profile të ndryshme historike dhekulturore të nënshkruar në shtypin e kohës nga Prof. Lulash Palushaj. Pikërisht pë këtoshkrime atdhetare, ai kishte ra në sy të keq nga regjimi i Jugoslavisë, brenda të cilitaoskohe ishte e përfshirë edhe Mali i Zi. Komunistët malazez dhe Jugosllav, nuk ekishin me sy të mire prof. Palushaj. Ata e ndiqinin atë këmba këmbës për t’a kapur dhegjygjuar, por ai u tregua i zgjuar dhe iku në SHBA, duke i rrëshqitur arrestimit.Sikurse kujtojnë shokët, miqtë dhe dashamirësit e tij të shumtë, ai ishte i pari që ishteqë ishte venë me ndërgjegje dhe vendosmëri në krye të demostratave patriotike meflamurin kuq e zi shqiptar këtu në SHBA, duke bashkuar zërin e protestës me shumëbashkëatdhetarë të tjerë të trojeve etnike shqiptare, që jetonin në 50 shtete tëAmeirkës.Ai konkretisht merrte pjesë në shumë demostrata patriotike, kundër gjakatorëvekomunistëve Jugosllav të kohës dhe kërkonte bashkimin e trojave etnike shqiptare nënjë vetme rreth nënës Shqipëri.Prof. Palushaj, ishte dhe është ende sot në ditët tona, një idealist i madh, sepse donteshumë Kosovën martire të lirë prej ktheterave serbo malazeze.Këto ide progresiste atdhetare, ai I shprehur me një talent dhe zgjuarësi të lartëintelektuali në shumë libra me profil historik, të cilat dallohen për trajtesat e bukurahistorike te mbushur me fakte dhe argumente historike.Lexuesit shqiptarë këtu në SHBA dhe vendlindje kanë në shtëpitë e tyre pranëbibliotekave private 14 librat që ai ka shkrur për Atdheun tonë të shtrenjtë dhe shumënga figurat e shquara të levizjeve liridashëse ndër shekuj.Profesor Lulash Palushaj si intelektual i shquar shqiptar, ka marrë pjesë në shumësimpoziume shkencore historike me tematikë të ndryshme kulturore dhe historike, si nëShqipëri, Kosovë, Mal të Zi, në Shkup të Maqedonisë së Veriut, si dhe ka bërë paramiqve, shokëve dhe bashkëatdhetarëve të shumtë shqiptarë promovimet e librave të tij,edhe në qytet, si: Shkodër, Lezhe, Tiranë, New York, dhe në qendrën më të madhe tëkomunitetit shqiptar në Dretoit (Michigan) të SHBA-së. Dhe mbetet figurat ma unike tëkombit shqiptare.Ai ishte dhe është i kudondodhur në të gjitha vendet e trojave shqiptare, si njëintelektual i spikatur me oratorinë e tij kulturorë dhe enciklopedike.Pikërisht për këto cilësi të shquara intelektuale dhe akadamike në shërbim të historisësë popullit shqiptar Prof. Lulash Palushaj është vlerësuar vazhdimisht nga Presidenti iShqipërisë me tituj nderi kolorës I Skënderbeut. Ai sot është nder figurat më të ndrituramë botëm shqiptare.